Kedi ve insanın tarihi çok eskilere gider.
Van kedisi, Ankara kedisi, Bengal, Scottish Fold, Bombay, Himalayan kedisi, Munchkin, British short hair, Fars kedisi, Maine coon, Siyam kedisi ve daha niceleri… Evet, kediler. Hayvanat içerisinde, en sevimliler listesinin zirvelerinde, evlerin başköşesindeler. Dünyada en çok beslenen hayvan türü onlar. Şöyle ki yaklaşık 500 milyon evde, kedi beslendiği düşünülüyor.
Kedilerden virüs bulaşır mı?
Kediler, evlerde en başköşeyi kapınca, akıllara temizlik mevzusu geliyor. Yavru veya yetişkin olsun hiç fark etmez, bütün kediler kendilerini, yalayarak temizlerler. Tükürükleri anti-bakteriyel özellik taşır ve tüylerindeki mikropları yok eder.
Covid-19 salgını sebebiyle hastalık ve hastalanma korkusuyla bir hayli tedirginiz. Bu korku, hayatımızdaki pek çok şeyden uzaklaşmamıza neden oldu. Peki, bu süreçte kedi beslemek de korkup uzak durmamız gereken bir şey mi?
Covid-19 virüsü, birçok hayvan türünde olabilir. Her hayvana ve insana ait özgün virüsler de mevcuttur. Günümüzde hayvanlardan insanlara, Sars, Mers ve Corona gibi virüsler geçebilir. Sars, yarasalardan, çiğ etlerden bulaşabilir. Mers ise develerden bulaşır. Yapılan araştırmalarda sığır, kedi ve kuşlarda görülen Corona virüslerin, genetik olarak insanlarda görülen Corona virüslerden farklı olduğu tespit edilmiştir. Dolayısıyla genel manada kedilerdeki Corona virüsün, insanlara bulaştığına dair net bir çalışma yoktur.
Peki, biz hastaysak, onlara virüs bulaştırabilir miyiz? Bu hususta da kanıtlanmış bir çalışma henüz yok. Ancak Covid-19 pozitif olduğunuzu öğrendiğiniz andan itibaren hem insanlarla hem de hayvanlarla olan teması sınırlandırmanız, hem sizin hem diğer insanların hem de hayvan dostlarınızın faydasına olacaktır. Bu, evinizde beslediğiniz hayvanınızla yiyecek paylaşma, onlara sarılmama veya onların size yaklaşmasına müsaade etmemeniz anlamına gelir. Mümkünse, iyileşinceye kadar evcil hayvanınıza sağlıklı birisi bakabilir. Eğer siz bakmak zorunda iseniz maske, tek kullanımlık eldiven ve ellerinizi yıkama hususlarına azami derecede riayet etmelisiniz.
Kedilere neden aşı yapılır?
Hastalık yapan bakteri ve virüslere karşı savunma sistemlerini geliştirmek için evcil hayvanlara, özellikle de kedilere belirli dönemlerde aşı yapılır. Aşı sayesinde savunma sistemleri gelişir ve vücutları koruyucu maddeler üretir. Bu maddeye antikor ismi verilir. Yeterli antikor üretilmesi için, belirli sıklıklarla aşılama işlemi tekrarlanır.
Kedi aşı takvimi
- 6-8 haftalık, iç ve dış parazit
- 8-10 haftalık, karma aşı
- 9-11 haftalık, lösemi aşısı
- 10-12 haftalık, karma aşısı tekrarı
- 11-13 haftalık, lösemi aşısı tekrarı
- 12-14 haftalık, kuduz aşısı
Apartmanda kedi beslenir mi?
Şartlar gereği şehre göç etmek zorunda bırakılan insanlar, köyleri boşalttılar. Şehir büyüdü, apartmanlar çoğaldı. Köyde hayvan besleyen insanlar, apartman hayatına alışmakta zorlandı. Bu, hayvanlar için de geçerlidir. Köy ortamında, rahatlıkla gönlünce dolaşabilen hayvanlar, özellikle kediler, apartmanda dört duvar arasında sıkışmış buldu kendini.
Bütün apartmanların ve sitelerin, kurallardan oluşan bir yönetmeliği vardır. Bu yönetmelikte evcil hayvan beslenemez gibi şartlar mevcut olabilir. Eğer yönetmelikte bunun gibi bir ifade yoksa sorumluluklarını üstlenerek apartman dairesinde kedi beslenebilir.
Barınaktan, sokaktan veya bir tanıdığınız vasıtası ile kedi sahiplendiğiniz zaman, evvela sağlık durumunu öğrenmek için bir veterinere başvurmanız gerekiyor. Veteriner, tüylü dostunuz için aşı planı oluşturacaktır. Sizin sadece bu plana uymanız yeterlidir. Sağlık durumu gözden geçirilen kediniz için, evde bir hayat alanı kurmanız gerekir. Kum kabı (kedi tuvaleti) ve kedi kumu temin etmelisiniz.
Kedinizin beslenme ihtiyacı için yaşına göre mamanın hangisi olacağını ve markasını belirlemeniz ve o mamayla uzun süre devam etmeniz gerekir. Çünkü kedilerde mama değişimi, bazı sağlık problemlerine sebep olabilir.
Kediniz için sabit bir mama kabı belirlemeli ve bu kabın metal veya porselen olmasına önem vermelisiniz. Kedi tarağı, tırnak makası, kedi şampuanı, bazı vitaminler ve kedi çimi, apartmanda beslenecek olan kedilerin diğer ihtiyaçları arasında yer alır. Bunlarla beraber, vakit geçirmesine ve enerjisini atmasına yardımcı olacak oyuncaklar sunmayı ihmal etmemeliyiz.
Kedi besleyenler bilir, onların bir topun peşinden koşarken komik hallerini görünce günün stresi üzerinizden gider. Ayrıca insana ve özellikle çocuklara, sorumluluk duygusu kazandırır.
Apartmana sıkışan kedi ve insan
Köyünden çıkıp şehre gelen insan, köydeyken istediği gibi gezip dolaşırken şehirde bir yerden bir yere gitmek için bile nice eziyetlere katlanır. Özler köyün rahatlığını, ferahlığını. Onun önüne de bütün ihtiyaçları sunulmuştur hâlbuki. Evi, suyu, elektriği, yiyeceği… Yine de rahat değildir, rahat edemez, rahat olamaz. Basacak toprak bile bulamaz. Şimdi kedileri düşünelim. Onlar da insanla beraber şehirlere sıkıştırılmak zorunda kaldılar. Apartman dairelerinde önlerine her ihtiyaçları koyuldu. Acaba onlar ne kadar rahatlar?
Galiba en iyisi hem insan için hem de kediler için, apartmanlardan kurtulmak, önünde bahçesi, nefes alabilecek alanı olan müstakil bir evde oturmak. Ya da kedileri apartman hayatına zorlamamak. Böylece her iki canlı için eziyetler azalır, hayattan alınan lezzetler çoğalır.