Baharla birlikte tabiatın muhteşem bir yenilenme içine girdiğini hep beraber görüyoruz. Adeta bitkiler yeniden dirilişi yaşıyor. Şimdi iş hayatında da zaman “yenilenme ve yenilikçilik” zamanıdır.
AR-GE ; (araştırma – geliştirme) alanında yapılan çalışmalar iş hayatının yenilenmesini ve gelişmesini temsil ediyor. AR-GE ve “yenileşme” kavramlarının manasını iş hayatında tam olarak bize gösteren “icat” dır. Ayrıca AR-GE çalışmalarının yanında, her türlü ürün ve hizmet çeşidinde uygulama veya kullanıma dayalı bir iyileştirme “yenileşme” kapsamında “icat” olarak değerlendirilmelidir.
Küçük bir “iyileştirme” ile ciddi bir “geliştirme”, ya da yeni bir “icat”, durağana giren ya da zarar göstermeye başlayan bilançoların1 yeniden toparlanmasını sağlayabilir. Biz bu ifadelerin hepsini bu yazımızda “ yenilik” olarak ifade edeceğiz.
Yenilikçilik veya “icat” – “mucit”, “AR-GE” neden önemli hale geldi? Yenilenme olmadan şirket mali tabloları2 düzeltilemez mi? Bu konu neden gündeme geldi, gibi soruları mikro düzeyde açıklamaya çalışacağız.
Mikro açıdan yani “KOBİ” (küçük orta boy işletme) dediğimiz işletme, firma, girişimci birçok işletme yüksek girdi maliyetleri ile “cebelleşiyor”. Yüksek elektrik, yüksek işçilik, yüksek nakliye, düşük kalite düzeyi var. Diğer yandan iç piyasadaki yeni gelişmeler, ticaretin ve iş hayatının değişen özellikleri de ayrıca küçük ölçekli firmaları etkiliyor.
Elektronik, hırdavat, nalburiye, inşaat ve yapı malzemeleri gruplarını içine alan ve her gün bir yenisi açılan büyük zincir mağazalar (AVM’ler), insanların alışveriş alışkanlıklarına ciddi değişiklikler getirdi. Bu değişiklik hızla devam edecek gibi gözüküyor.
Mikro açıdan bakıldığında bazı iş kolları için “deniz bitti” değerlendirilmesi yapılabilir. Ya da deniz iyice sığlaştı, denilebilir. Peki, bu durumda işletmeci olarak veya bir KOBİ olarak ne yapmamız gerekiyor?
Bu noktada, yukarıda zikredilen birkaç sebep bile, bize göre “İnsan kıymetleri sermayemizi ve yenilikçi yönümüzü” harekete geçirmek için yeterlidir. Bu yüzden mevsim, yenilik hareketi için bahar mevsimidir. Uzun zamandır üzeri kapalı duran “çeyiz sandığımızı” açıp, gün yüzüne çıkmamış güzel iş fikirlerimizi harekete geçirme zamanı gelmiştir.
Şimdi, yenilikçi bir işadamı için veya AR-GE yapmak niyetinde olan bir girişimci için ne gibi destekler var? Bunlardan nasıl faydalanabiliriz? Kısaca güncel gelişmeleri ve değişiklikleri de dikkate alarak bir özet yapmaya çalışalım.
Mesela KOSGEB ile başlayalım. Yenilik denilince hemen hemen her konuda yenilik, sadece malla ve üretimde değil, hizmetleri de kapsayan bir yenilik için fırsat var KOSGEB’de. Semt pazarlarında tezgah açan pazarcı esnaf bile destek alabilir. Hatta sabit bir yerde tezgah açmayıp seyyar satış yapan esnaf da dahil. Firmanın şahıs şirketi veya tüzel kişilik olması da fark etmiyor. Daha detaylı bilgi için www.kosgeb.gov.tr adresi ziyaret edilebilir.
Bizim tavsiyemiz KOSGEB’in özellikle yenilik AR-GE fikri olan girişimcilere verdiği desteklerin değerlendirilmesi. Bunun için “İnovasyon Destekleri” başlığı altındaki kalemleri, ayrıntılı bir şekilde incelemek gerekmektedir.
Bir de “Kalkınma Ajansları” var. Türkiye’nin her yöresinde o bölgeye ait bölge kalkınma ajansları mevcut. Bu ajanslar da işletmeler için 10.000 TL den 400.000 TL ye kadar değişen miktarlarda hibe destek verebilmektedirler. Yalnız buralardan hibe ve destek alabilmek için sürekli bir gözlem ve takipten geçmek gerekmektedir. Genelde kalkınma ajanslarında hibe oranları, işletmeler için %25 ile %50 arasında değişmektedir. İşletme sahibi de kalan oran nispetinde, eş-finansman sağlamak mecburiyetindedir. Bu bakımdan “ajans” çağrılarının düzenli takibi hayati önem arz etmektedir.
İçinde olduğumuz şu günlerde ilginç ve önemli olabilecek bir diğer destek konusu da “Kırsal Kalkınmanın Desteklenmesi”. Kırsal kalkınmada tarım ve hayvancılığa ait işletme projeleri destekleniyor. Bu desteklemeleri alabilmek için kurumun internet sitesi (http://www.tkdk.gov.tr) takip edilmeli ve kurumun her ilde bulunan şubeleriyle irtibat halinde olunmalı. Alanında uzman kişilerin desteği alınarak özellikle tarım ve hayvancılık alanında hem fon sağlanabilir hem de bu alanlardaki teknolojik gelişmeler takip edilebilir.
Kırsal Tarımı Desteklemelerden tarım ve hayvancılığa dayalı – işleme, paketleme, depolama gibi faaliyetler için, makine teçhizat desteği, kurs desteği, yer çalışması ve uzman görüş desteği gibi bir çok hususta yardım ve destek alınabilmektedir. Destek oranı yine %50 dir. Şahıslar için üst limit 75.000 TL – şirketler için ise 300.000 TL’dir.
Daha detaylı bilgi için il tarım müdürlüklerinden proje destek veya makine teçhizat destek birimleri ile irtibat kurulması faydalı olacaktır.
Notlar:
- Bilanço: Bir şirketin dönemsel faaliyetleri sonucu, dönem sonunda hazırladıkları (31 Mart, 30 Haziran, 30 Eylül ve 31 Aralık) ve yayınladıkları tablolardır. Şirketin portresini çizen bu tablolar muhasebe dilinde “t tablosu” olarak adlandırılır.
- Mali Tablolar: Türk Vergi Kanunu, Türk Ticaret Kanunu ve Sermaye Piyasası Kanunu’nca bazı şirketler için zorunlu olarak tutulan, şirketin dönemsel faaliyetleri sonucu hazırlamak ve yayınlamak (halka açık şirketler, aracı kurumlar vb.) zorunda oldukları ve ilgili şirketin performansını gösteren, standartlaştırılmış muhasebe kayıtlarıdır. Başlıcaları bilanço, gelir-gider tablosu, satılan malın maliyeti, kâr dağıtım, fon ve nakit akım tablolarıdır.
