Fatih’in Çocukluk Çizimlerinin Psikolojik Tahlili
“Fatih Sultan Mehmet’in çizimleri”Resimlerin yorumlanması çocukları anlama ve değerlendirmede kullanılan tekniklerden bir tanesidir. Çocuk resimleri; onların fiziki ve pisikolojik özellikleri, rahatsızlıkları, içinde bulunduğu ruh hali, çevresine bakış açısı, zekası, geliştirdiği ilişki kalıpları, resim yeteneği ve yaşı gibi özellikleri hakkında bize fikir vermektedir.
Bu değerlendirmede bize yardımcı olan şeyler ise, genel kompozisyon, resimdeki insanlar, insanların birbirlerine göre duruşları, insan ve objelerin büyüklüklerinin resme yansıması, uzuvların çizilişi, uzuvların büyük küçük çizilmesi veya hiç çizilmemesi, resimde bulunan varlıkların oranları, resimdeki ayrıntı, gerçekçilik, kullanılan renkler, çizim süresi, silgi kullanma sıklığı, naiflik, yer çizgisi ve ufuk çizgisinin varlığı, evler ve evlerin içinin çizilmesi gibi unsurlar göz önünde bulundurulmakta ve yapılan yorumlarda kullanılmaktadır.
Fatih’in bu çizimlerinin 4-7 yaş arasında yapıldığı tahmin edilmektedir. Bu yaş aralığı çocuklarının genel olarak çizimleri çok net ve belirgin değildir. Ayrıntı pek fazla yoktur. Gerçekle çok uyumlu değildir, hayali resimler çoğunluktadır. Yüz ifadesi genelde verilemez ve önden görünümlüdür. Resim kâğıdında resimler tesadüfî bir şekilde dağınık olabilir.
Fatih’in bunları çizdiği dönemdeki yaş aralığı göz önünde bulundurularak yapılan yorumda en göze çarpan özellik, yaşının çok çok üzerinde çizimler yapmasıdır. El-göz koordinasyonu kuvvetlidir. Çizgiler kesin ve amaçlıdır. Buradan özgüveni yüksek bir çocuk olduğu anlaşılmaktadır. Resimlerde uzuvların kendi içinde ve diğer uzuvlara göre oranı oldukça gerçekçidir. Bir yetişkinin verebileceği kadar ayrıntıyı resimlerinde verebilmiştir.
Buradaki insan başı çizimlerinde çizdiği kişinin duygusunu yansıtabilmiştir. Fesli adamın üzüntülü, çökkün halini net bir şekilde ifade edebilmiştir. İnsan yüzünü farklı açılardan çizebilmektedir. Bu da yaşıtlarında olmayan bir özelliktir. Burun, göz ve ağzı duygu ifade edecek şekilde bir bütünlük içerisinde ve ayrıntılı olarak çizmiştir. Bu uzuvları her resimde farklı çizmesi dikkate değerdir. Çünkü genelde yetişkinler bile bu uzuvları birbirine benzer çizmektedirler.
Resimlerde içinde bulunulan yaşın gereği olan naiflik (çocuksu saflık) pek görülmemekte ve bakanlara yetişkin resmi olduğunu düşündürmektedir. Bu durum üstün yetenekli çocuklarda görülen bir özelliktir. Resimlerde burunları büyük ve belirgin çizmesi bir güç temsili olarak yorumlanmaktadır. Fatih, gerçekçi resimlerin yanı sıra fantastik (hayali) resimleri de başarıyla yapabilmektedir.
Fatih’in kişiliğiyle ilgili tarihi kaynaklarda bulunan bilgileri ile resimlerinin yorumu birbiriyle uyuşmaktadır. Sadece burada gördüğümüz sınırlı sayıdaki çizimleri onun üstün hatta dahi olduğunu desteklemekte ve yaşının çok üstünde bir resim yeteneğine sahip olduğunu da göstermektedir.
